Windykacja należności to trudne i często zaniedbywane zadanie w firmach każdej wielkości, ale dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw ma kluczowe znaczenie. Ze względu na większą podatność na ryzyko, brak płatności może mieć dla nich znacznie poważniejsze konsekwencje. Często nie dysponują one wystarczającymi zasobami finansowymi ani kadrowymi, by z łatwością przetrwać nagłe wstrząsy finansowe w przeciwieństwie do dużych organizacji.
Kredyt kupiecki, będący głównym źródłem finansowania gospodarki, wspiera wymianę handlową między firmami, ale nieuchronnie wiąże się z ryzykiem braku płatności. Mimo to, mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, udzielając swoim partnerom handlowym odroczonych terminów płatności, nie zawsze w pełni zdają sobie sprawę z zagrożeń, jakie się z tym wiążą.
Zachowania płatnicze: globalne pogorszenie sytuacji
W obecnych realiach opóźnione płatności stanowią poważne zagrożenie dla większości firm działających w globalnym handlu. I nie bez powodu na całym świecie obserwujemy pogarszające się zachowania płatnicze. W największych gospodarkach przedsiębiorstwa coraz częściej zmagają się z systemowymi opóźnieniami w regulowaniu należności. Problem ten dotyczy już 85% firm we Francji, 78% w Niemczech, 60,1% w Polsce, 65% w Chinach, 51% w Ameryce Łacińskiej oraz 49% w pozostałych krajach Azji. Co więcej, średnie terminy płatności stale się wydłużają przekraczają 50 dni we Francji i Ameryce Łacińskiej, są krótsze w Niemczech (32,1 dnia) i Polsce (46,2 dnia), ale znacznie dłuższe w Chinach (76 dni) i reszcie Azji (65 dni).
Niepokojący wzrost liczby upadłości firm na świecie to wyraźny sygnał narastających napięć w gospodarce. Liczba bankructw jest obecnie znacznie wyższa niż przed pandemią z 2019 roku: w 2024 roku odnotowano 66 500 przypadków we Francji (wzrost o 15%), prawie 22 000 w Niemczech (wzrost o 18%), około 18 900 w Stanach Zjednoczonych (wzrost o 18%) oraz 30 680 w Europie Środkowo-Wschodniej (z wyłączeniem Węgier, wzrost o 3%). Najbardziej dotknięte są mikro i małe przedsiębiorstwa, których roczne obroty nie przekraczają 250 000 euro. Każda upadłość przebiega według podobnego scenariusza: przepływy pieniężne zanikają, piętrzą się niezapłacone faktury i zobowiązania, a w efekcie dochodzi do finansowego uduszenia firmy.
Nieopłacone faktury? Największe ryzyko ponoszą najmniejsze firmy
Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa są strukturalnie bardziej podatne na zawirowania gospodarcze. Choć zazwyczaj rzadziej decydowały się na odroczone płatności, dziś większość z nich oferuje swoim klientom terminy płatności. Niestety, długość opóźnień w płatnościach wydaje się być powiązana z wielkością firmy i to właśnie mikro i małe przedsiębiorstwa ponoszą największe konsekwencje, doświadczając wyższych średnich opóźnień. Średnio mikro i małe firmy zmagają się z opóźnieniami sięgającymi nawet miesiąca, a mikroprzedsiębiorstwa 30 dni lub więcej. Dla porównania, firmy średniej wielkości (ETI) i międzynarodowe korporacje notują opóźnienia na poziomie 15–30 dni. Co więcej, zdecydowana większość mikrofirm zgłasza wydłużenie terminów płatności, podczas gdy w przypadku większych firm i korporacji dotyczy to „zaledwie” połowy z nich. Większość mikro i małych firm wskazuje, że przyczyną opóźnień są trudności finansowe ich klientów, które powstają znacznie częściej niż problemy organizacyjne czy zarządzanie płynnością bez podłoża finansowego. Mimo to, niewiele z nich decyduje się na działania windykacyjne głównie z powodu przekonania, że proces ten jest skomplikowany, czasochłonny i kosztowny a do tego nie daje gwarancji efektów.
Zarządzanie nieopłaconymi należnościami ma kluczowe znaczenie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, ponieważ są one nie tylko szczególnie narażone na ryzyko braku płatności i upadłości, ale również znacznie silniej odczuwają skutki finansowego wstrząsu, jaki może wywołać konieczność odzyskania długu. Jedna niezapłacona faktura może poważnie zachwiać płynnością finansową, a nawet zagrozić przetrwaniu mikro lub małej firmy!
Rachid Aoulad Hadj, Dyrektor ds. Sprzedaży Usług Windykacyjnych w Coface na Europę Zachodnią i Afrykę.
Znacznie silniejszy wstrząs dla mikro i małych firm
W świecie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw liczy się każdy eurocent. Skala „wstrząsu” wywołanego brakiem płatności oscylująca między poważnym a krytycznym jest dla nich znacznie większa niż w przypadku dużych firm. W przeciwieństwie do dużych grup kapitałowych, które dysponują komfortowymi rezerwami, mikro i małe firmy mają ograniczone zasoby finansowe, by poradzić sobie z niewypłacalnością kontrahentów. Nieopłacone należności szybko ograniczają płynność finansową i marże, co może błyskawicznie doprowadzić do kryzysu płynności. Tym bardziej że w ostatnich latach w obliczu rosnących kosztów i słabego popytu sytuacja gotówkowa mikro i małych firm uległa wyraźnemu pogorszeniu.
Niektóre mikro i małe firmy funkcjonują wręcz z dnia na dzień, opierając się wyłącznie na bieżących wpływach gotówkowych, by pokryć podstawowe koszty działalności, takie jak wynagrodzenia, składki na ubezpieczenia społeczne, czynsz czy zakupy u dostawców. Taki model działania „just-in-time” sprawia, że przedsiębiorstwa te funkcjonują w stanie ciągłej niepewności. Każda niezapłacona faktura wywołuje falę zakłóceń, która wykracza daleko poza pojedynczą transakcję – oprócz trudności finansowych generuje dodatkowe koszty i opłaty związane z pozyskaniem finansowania. To jeszcze bardziej utrudnia małym firmom utrzymanie zdrowej płynności finansowej i ogranicza ich zdolność do rozwoju.
Windykacja należności: specyficzne wyzwania dla mikro i małych firm
Zazwyczaj mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa nie dysponują dedykowanymi zespołami do spraw windykacji należności. A w (rzadkich) przypadkach, gdy proces ten prowadzony jest wewnętrznie, bardzo często przypomina on tor przeszkód. Brak wiedzy prawnej, nieznajomość wymaganych etapów, skomplikowane procedury, lokalne uwarunkowania to tylko niektóre z barier, które utrudniają skuteczne odzyskiwanie należności. Co więcej, mikro i małe firmy zazwyczaj nie posiadają odpowiednich narzędzi zarówno do zarządzania monitami, jak i do ograniczania ryzyka handlowego (takich jak ubezpieczenia należności, usługi informacji gospodarczej czy współpraca z agencjami windykacyjnymi).
Wielu właścicieli firm paraliżuje obawa przed zepsuciem relacji z klientem, gdy przychodzi do upominania się o zaległe płatności. Bardzo często to właśnie właściciel mikro lub małego przedsiębiorstwa jest główną osobą odpowiedzialną za relacje handlowe dlatego trudniej jest mu oddzielić aspekt biznesowy od osobistego i przyjąć podejście skoncentrowane na zarządzaniu ryzykiem handlowym. W efekcie wiele mikro i małych firm działa po omacku, balansując między nieśmiałymi próbami ponagleń, cichą frustracją, a w niektórych przypadkach rezygnacją.
Skuteczna windykacja zależy przede wszystkim od obecności „w terenie”, opanowania sztuki przypomnień i dotrzymywania terminów, a także od umiejętności bieżącego monitorowania klientów-dłużników.
Nathalie Paris, Dyrektor ds. Odszkodowań i Windykacji na Francję, Europę i Afrykę Zachodnią.
Profesjonalna windykacja jako narzędzie szybkiego reagowania
Zabezpieczenie płynności finansowej pozostaje kluczowym elementem funkcjonowania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Istnieje wiele narzędzi pozwalających na ograniczenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy i poprawę przepływów pieniężnych. Zbyt często pomijana, windykacja może przesądzić o tym, czy firma będzie się rozwijać, czy walczyć o przetrwanie. Dla przedsiębiorstw, które nie dysponują dedykowanymi zasobami ludzkimi ani finansowymi, outsourcing procesu odzyskiwania należności stanowi raczej inwestycję niż koszt. Oprócz oszczędności czasu i redukcji stresu, rozwiązanie to pozwala ograniczyć ryzyko niedoboru środków, zoptymalizować wyniki finansowe i poprawić rentowność firmy, umożliwiając jednocześnie spokojne inwestowanie w jej rozwój.
Nie należy zwlekać z działaniami do momentu, gdy zaległe należności staną się nieściągalne. Profesjonalne rozwiązania windykacyjne, takie jak te oferowane przez Grupe Coface, umożliwiają:
- Dedykowany zespół menedżerów, lokalne wsparcie i dostęp do Twojej sprawy w czasie rzeczywistym.
- 200 lokalnych ekspertów i rozwiązania windykacyjne w 195 krajach.
- Globalna sieć 250 partnerów prawnych.
- Wynagrodzenie wyłącznie na podstawie odzyskanych należności!
Ubezpieczenie należności i usługi informacji gospodarczej: długoterminowa ochrona finansowa
Chociaż istnieją awaryjne rozwiązania umożliwiające odzyskanie niezapłaconych faktur, w średnim i długim okresie lepiej unikać nierzetelnych płatników, aby zapobiec powstawaniu zadłużenia. Skutecznym sposobem minimalizowania zakłóceń w działalności firmy jest korzystanie z narzędzi do zarządzania ryzykiem finansowym. Taką właśnie rolę pełni ubezpieczenie należności. Międzynarodowi liderzy rynku ubezpieczeń kredytowych, tacy jak Coface, oferują rozwiązania dostosowane do potrzeb klientów na niemal 200 rynkach. Ubezpieczenie należności Coface to najlepsza ochrona przed nieprzewidzianymi sytuacjami, umożliwia rozwój działalności w pełnym spokoju, dzięki lepszej ocenie rynków i zapobiegawczemu zarządzaniu ryzykiem kredytowym w relacjach z partnerami (klientami, dostawcami, kontrahentami). W przypadku braku płatności Twoja firma jest chroniona, otrzymujesz odszkodowanie w wysokości do 90% poniesionych strat.
Coface, będąc globalnym liderem w zarządzaniu ryzykiem kredytowym w handlu od prawie 80 lat, oferuje również usługi Business Information, które pomagają unikać nierzetelnych płatników. Dzięki globalnej bazie danych obejmującej 240 milionów firm, Coface Business Information umożliwia ocenę kondycji finansowej partnerów jeszcze przed zawarciem transakcji. Korzystając z oceny Urba360, która określa prawdopodobieństwo niewypłacalności, analiz ryzyka w czasie rzeczywistym oraz alertów o nawet najmniejszych sygnałach ostrzegawczych dotyczących Twoich kontrahentów, klientów czy dostawców, dajesz swojej firmie narzędzia do podejmowania najlepszych decyzji i prowadzenia działalności w sposób bardziej inteligentny.
Windykacja i ubezpieczenie należności, informacje biznesowe:Skontaktuj się z naszymi ekspertami już teraz,aby skorzystać z rozwiązania szytego na miarę.