Turcja: trzęsienia ziemi zwiększają ryzyko inflacji i niepewność polityczną

6 lutego południowo-wschodnie prowincje Türkiye nawiedziły trzęsienia ziemi, które zabiły ponad 40 000 osób w Türkiye i Syrii. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych liczba ta, daleka od ostatecznej, może się podwoić.

Miliony ludzi potrzebują pomocy humanitarnej, a personel medyczny pracuje, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób w ośrodkach, w których przebywają dziesiątki tysięcy uchodźców.

 

Potrzeba od 50 do 85 miliardów dolarów

Wpływ katastrofy na turecką gospodarkę jest nadal bardzo niepewny, ale kwota potrzebna na odbudowę jest już szacowana na 50 do 85 miliardów dolarów (według Tureckiej Konfederacji Przedsiębiorstw i Biznesu). W 11 miastach ogłoszono stan wyjątkowy. Należą do nich Kahramanmaraş, Hatay i Gaziantep, które są kluczowymi regionalnymi węzłami logistycznymi, produkcyjnymi i eksportowymi. Regiony te wytwarzają około 12% krajowego PKB, 20% całkowitej produkcji rolnej i leśnej, 10% produkcji przemysłowej i prawie 15% działalności budowlanej.

Podczas gdy inflacja jest już bardzo wysoka (58%), utrata produkcji rolnej i rozpoczęcie Ramadanu w marcu powinny wzmocnić to zjawisko. Coface szacuje, że inflacja wyniesie średnio 50% w 2023 r., podczas gdy w 2022 r. osiągnęła 72%.

W perspektywie krótkoterminowej spodziewane jest gwałtowne spowolnienie wzrostu. Po trzęsieniu ziemi w 1999 r. PKB skurczył się o 3,3%, po czym w 2000 r. odbił o 6,8%. Coface oszacował na początku roku, że PKB wzrośnie o 3,5% w 2023 r., co nie uwzględnia skutków trzęsienia ziemi, które nie zostały jeszcze określone. Niektóre fabryki zostały całkowicie lub częściowo zniszczone. Turecki organ nadzoru bankowego (BDDK) rozszerzył również elastyczność zadłużenia dla osób dotkniętych trzęsieniami ziemi. Pozwoliłoby to dotkniętym firmom zrekompensować część strat w zyskach i pogorszenie przepływów pieniężnych.

 

Czego się spodziewać?

Według naszej analizy, sektory najbardziej dotknięte katastrofą to tekstylia, odzież, żywność, usługi, ICT, metale, chemikalia i handel detaliczny. W perspektywie średnioterminowej potrzeba odbudowy obszaru o powierzchni około 110 000 km2 (większego niż Dania, Holandia, Szwajcaria czy Belgia) i zamieszkałego przez 13 milionów ludzi może stanowić wsparcie dla sektora budowlanego. Prezydent Erdogan powiedział, że budowa 30 000 budynków mieszkalnych w strefie trzęsienia ziemi rozpocznie się w marcu.

Na froncie politycznym skutki trzęsienia ziemi w połączeniu z zeszłorocznymi zawirowaniami gospodarczymi (historycznie wysoka inflacja, słabość tureckiej liry itp.) mogą przenieść uwagę wyborców na warunki krajowe. Wybory zostały zaplanowane na 14 maja, jednak toczy się debata na temat tego, czy w ogóle się odbędą. Opozycja wzywa do ich przeprowadzenia, ale w tej kwestii panuje duża niepewność.